Wyzwania migracji i uchodźstwa

Uczestnicy konferencji w Falentach (fot. Michał Karski)

 

Co to znaczy być uchodźcą w Polsce? Jak wygląda procedura uzyskania statusu uchodźcy? Jakie są doświadczenia uchodźców i migrantów? Co na temat uchodźstwa mówią Kościoły? Jak działają organizacje pozarządowe zajmujące się pomocą migrantom i uchodźcom? Na te tematy dyskutowano podczas ekumenicznej konferencji „Gościnny Kościół dla migrantów?”.

Konferencja miała miejsce od 28 do 29 października w Centrum Szkoleniowo-Konferencyjnym w podwarszawskich Falentach. Wzięli w niej udział duchowni, pracownicy administracji kościelnej, nauczyciele, przedstawiciele kościelnych mediów i organizacji charytatywnych. Organizatorem konferencji była Polska Rada Ekumeniczna, która prowadzi projekt „Ekumeniczny punkt konsultacyjny ds. migracji – Gościnny Kościół”.

Pierwszego dnia konferencji odbyły się warsztaty prowadzone przez przedstawicieli Fundacji Ocalenie – Piotra Bystrianina i Kalinę Czwarnóg. Zaprezentowali oni definicję prawną uchodźcy i zderzyli ją z prawdziwymi historiami ludzi, którzy uciekli przed prześladowaniami do Polski, gdzie spotkali się z dużymi trudnościami w uzyskaniu statusu uchodźcy. Prowadzący warsztat zaprezentowali również dane statystyczne dotyczące decyzji w sprawie ludzi proszących w Polsce o azyl. Wynika z nich, że od 2017 r. znacznie spadła liczba rozpatrywanych wniosków, ponieważ często w ogóle nie są one przyjmowane. Natomiast te, które są przyjmowane do rozpatrzenia, najczęściej kończą się odmową lub umorzeniem.

W drugim dniu konferencji jej uczestnicy mieli okazję usłyszeć świadectwa imigrantów. Małżeństwo uchodźców syryjskich opowiadało o swojej ucieczce z ogarniętej wojną Syrii, a także o życiu w Polsce – trudnościach w znalezieniu pracy (mimo wysokich kwalifikacji), nauce języka, tęsknocie za dorosłymi dziećmi, które trafiły do innych krajów europejskich. O swoich doświadczeniach migracyjnych opowiadał również Włoch Davide Carbonaro. Jego historia jest zupełnie inna – przyjechał do Polski pracować w tutejszym oddziale swojej firmy. Miał zostać na kilka miesięcy, mieszka w Polsce już kilkanaście lat. Założył tu rodzinę. Musiał nauczyć się języka, poznać polską mentalność, nawiązać znajomości. Od niedawna jest pastorem metodystycznym w Łodzi.

Dyrektor Polskiej Rady Ekumenicznej ks. Grzegorz Giemza przedstawił stanowisko Kościołów wobec kryzysu migracyjnego. Zwracał m.in. uwagę na wypowiedzi przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski Kościoła Rzymskokatolickiego abp. Stanisława Gądeckiego i zwierzchnika Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce bp. Jerzego Samca na temat obowiązku chrześcijan pomocy uchodźcom.

O procedurze uzyskiwania statusu uchodźcy opowiadała Agnieszka Kosowicz z Polskiego Forum Migracyjnego. Jak tłumaczyła, wnioski o azyl powinny być rozpatrzone w ciągu sześciu miesięcy. Są cztery możliwe decyzje: przyznanie statusu uchodźcy, przyznanie ochrony uzupełniającej, umorzenie sprawy lub odmowa. Agnieszka Kosowicz mówiła też o ośrodkach dla uchodźców i problemach, z jakimi borykają się ich mieszkańcy, czekający na decyzję w sprawie swoich wniosków: poczucie nudy, bezczynności i niepewności, brak zasobów oraz wiedzy o swoich prawach i obowiązkach, konflikty i traumy, brak specjalistycznego wsparcia. Dorota Moczulska z Warszawskiego Centrum Pomocy Rodzinie opowiadała z kolei o tym, jaka jest udzielana pomoc po przyznaniu danej osobie statusu uchodźcy.

O dobrych praktykach pomocy niesionej na rzecz migrantów i uchodźców opowiadali przedstawiciele organizacji kościelnych i pozarządowych. Działalność Jezuickiego Centrum Społecznego „W akcji” zaprezentował ks. Łukasz Lewicki. Izabela Główka-Sokołowska opowiadała o projekcie „Razem – Infopunkt dla migranów”, prowadzonym przez Diakonię Koszalin. W jego ramach prowadzone są kursy językowe i doradztwo dla migrantów. Beneficjentami tych działań są głównie osoby zza wschodniej granicy Polski. Justyna Stanisławska przybliżyła inicjatywy na rzecz uchodźców podjęte przez Parafię Ewangelicko-Augsburską św. Trójcy w Warszawie: vademecum na temat uchodźców, zbiórki rzeczowe, działania edukacyjne i artystyczne. Agnieszka Kosowicz z Polskiego Forum Migracyjnego przedstawiła natomiast sytuację organizacji pozarządowych, zajmujących się wsparciem migrantów i uchodźców. Jak tłumaczyła, sytuacja ta w ostatnich latach jest bardzo trudna ze względu na trudności w uzyskaniu dotacji na tego typu działalność. Z tego powodu część organizacji musiała zakończyć swoją aktywność.

Na koniec ks. Grzegorz Giemza i Essayas Techane zaprezentowali nowy projekt Polskiej Rady Ekumenicznej, który będzie dotyczył spraw związanych z uchodźstwem i migracją. Jego celem jest zaangażowanie osób z Kościołów członkowskich PRE w pomoc uchodźcom i migrantom oraz przygotowanie ich do zorganizowania takiej pomocy w ich środowisku.

Michał Karski

 

Fotorelacja z konferencji (fot. Michał Karski)