Aktualności

30 maja 2024

Święta czerwcowe w Kościołach Polskiej Rady Ekumenicznej

Boże Ciało w parafii mariawickiej w Strykowie (fot. Parafia mariawicka w Strykowie)

W czerwcu chrześcijanie różnych wyznań obchodzą święto narodzenia Jana Chrzciciela oraz święto apostołów Piotra i Pawła. Oprócz tego Kościoły katolickie obchodzą Boże Ciało, Prawosławny – Wszystkich Świętych, zaś Ewangelicko-Augsburski – święto Bratniej Pomocy Gustawa Adolfa. Jak te święta są obchodzone w Kościołach Polskiej Rady Ekumenicznej?

Kościół Ewangelicko-Augsburski nie obchodzi Bożego Ciała, natomiast tego samego dnia obchodzi święto Bratniej Pomocy Gustawa Adolfa. Jest to jedno z luterańskich świąt niezwiązane z Chrystusem czy wydarzeniami biblijnymi. Na cześć szwedzkiego króla Gustawa Adolfa z XVII w. powstała fundacja wspierająca ewangelików żyjących w diasporze. W Niemczech funkcjonuje pod nazwą Dzieło Gustawa Adolfa (Gustav-Adolf-Werk), a w Polsce jako Bratnia Pomoc Gustawa Adolfa. Co roku w okresie od Wielkanocy do Zielonych Świąt z inicjatywy BPGA we wszystkich parafiach zbierane są ofiary na jej rzecz. Na wniosek Zarządu zebrane środki są rozdzielane pomiędzy parafie, które złożyły wcześniej wnioski o subwencje na cele budowlane i remontowe.

Dla upamiętnienia trudnych chwil prześladowań religijnych po wojnie trzydziestoletniej, gdy ewangelicy zbierali się na tajnych nabożeństwach w tzw. leśnych kościołach, w święto Bratniej Pomocy Gustawa Adolfa odbywa się uroczyste nabożeństwo w leśnym kościele przy Kamieniu na stokach Równicy w Ustroniu. Nabożeństwo to co roku rozpoczyna serię nabożeństw w leśnych kościołach.

W czwartek po uroczystości Najświętszej Trójcy Kościół Polskokatolicki obchodzi uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, zwyczajowo nazywaną Bożym Ciałem. W Kościołach tradycji katolickiej to dzień dziękczynienia za sakrament Eucharystii. Ze względu na pasyjny charakter Wielkiego Tygodnia radość i wdzięczność za sakrament ołtarza Kościół z Wielkiego Czwartku przenosi na okres zwykły, aby nie naruszać tego charakteru. Kolorem liturgicznym tego dnia jest biały, liturgia eucharystyczna skupia się wokół sakramentu Eucharystii i jej proroctw starotestamentowych. Po mszy świętej urządza się procesję eucharystyczną do czterech ołtarzy polowych, przy każdym odczytuje się jedną perykopę ewangeliczną związaną z sakramentem Eucharystii.

Kościół Polskokatolicki zgodnie z katolicką tradycją poświęca cały czerwiec Najświętszemu Sercu Jezusa. Przez cały miesiąc odbywają się nabożeństwa czerwcowe z litanią do Serca Pana Jezusa. W piątek po zakończeniu oktawy Bożego Ciała obchodzi się uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa. W sobotę po tym dniu Kościół świętuje Niepokalane Serce Maryi Panny.

Czerwiec w liturgii Kościoła Starokatolickiego Mariawitów jest miesiącem poświęconym oddawaniu czci Najsłodszemu Sercu Pana Jezusa. W wielu parafiach codziennie odprawiane są nabożeństwa czerwcowe, podczas których śpiewana jest litania i pieśni do Serca Pana Jezusa oraz odmawiana jest koronka do Miłosierdzia Bożego. Mariawici odczytują kult Serca Jezusowego jako ukazanie ludziom miłości Boga, obecnego w Eucharystii. W czwartek po uroczystości Trójcy Przenajświętszej w Kościołach tradycji katolickiej obchodzone jest Boże Ciało. Ponieważ liturgia Wielkiego Czwartku obejmuje zadumę nad męką Chrystusa, główne obchody ku czci Eucharystii ustanowione zostały przez Kościół na pierwszy czwartek po zakończeniu paschalnego cyklu świąt. Cała liturgia tego dnia koncentruje się na znaczeniu Sakramentu Ołtarza w życiu chrześcijan. Cechą szczególną tego dnia jest eucharystyczna procesja do czterech ołtarzy, które często umieszczone są poza terenem kościelnym. Czytanie Ewangelii przy każdym z ołtarzy ma przypominać o głoszeniu Dobrej Nowiny na cztery strony świata, do czego wezwany jest Kościół. Na zakończenie procesja okrąża kościół i tuż przed drzwiami świątyni kapłan udziela błogosławieństwa Przenajświętszym Sakramentem na cztery strony świata.

Przez następne osiem dni trwa oktawa Bożego Ciała, podczas której liturgia koncentruje się na Sakramencie Eucharystii. Codziennie odprawiane są msze święte i nieszpory, na zakończenie których odbywa się procesja z Przenajświętszym Sakramentem wokół kościoła. W piątek po zakończeniu oktawy Bożego Ciała obchodzona jest uroczystość Najsłodszego Serca Jezusowego, od której cały miesiąc czerwiec bierze swoją specyfikę. Jest to święto, które przypomina o miłości Jezusa Chrystusa. W niedzielę przed uroczystością Narodzenia św. Jana Chrzciciela (24 czerwca) mariawici obchodzą uroczystość Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Jest to święto przypominające mariawitom ich charyzmat, którym obok szerzenia czci Przenajświętszego Sakramentu jest również wzywanie nieustającej pomocy Matki Bożej. 24 czerwca, na pół roku przed Bożym Narodzeniem, obchodzona jest uroczystość narodzenia św. Jana Chrzciciela. 29 czerwca obchodzona jest uroczystość świętych apostołów Piotra i Pawła. Jest to okazja do przypomnienia doniosłości apostolskiego posługiwania, dzięki któremu Ewangelia rozeszła się po całym świecie.

Tydzień po święcie Zesłania Świętego Ducha na apostołów Kościół Prawosławny obchodzi niedzielę Wszystkich Świętych, która zawsze wypada tydzień po święcie Pięćdziesiątnicy. W prawosławiu dzień ten nie jest poświęcony modlitwie za zmarłych. Święto Wszystkich Świętych to nie czas zadumy, lecz radosnego świętowania, wychwalania wszystkich tych, którzy poświęcili swoje życie służbie Bogu, stając się dla współczesnych ludzi obrazem do naśladowania w drodze do Królestwa Bożego. Niedziela Wszystkich Świętych kończy w Kościele Prawosławnym czas triodionu paschalnego.

Następnego dnia prawosławni rozpoczynają post apostolski, który zakończy się dniem pamięci św. św. ap. ap. Piotra i Pawła (29 czerwca / 12 lipca). Zgodnie ze starożytną tradycją Wschodu i Zachodu, pierwsi pomiędzy równymi apostołami Piotr i Paweł obchodzą tego samego dnia dzień pamięci. Są to postacie całkowicie odmienne, ale łączy je to, że oddali w sposób męczeński życie za Chrystusa w Rzymie. W uznaniu zasług i apostolskiego trudu w zwiastowaniu dobrej nowiny, a także uniknięcia podziału na stronnictwa i zwolenników jednego bądź drugiego, Kościół postanowił wychwalać apostołów tego samego dnia jako różnorodność w jedności. 24 czerwca / 7 lipca, pół roku przed świętem Narodzenia Chrystusa, Kościół Prawosławny obchodzi święto narodzin Jana Chrzciciela, proroka i poprzednika Chrystusa. W pobożnej tradycji ludowej funkcjonuje zwyczaj święcenia tego dnia bukiecików kwiatowych wraz z ziołami.

Więcej o obchodzeniu świąt czerwcowych w Kościołach zrzeszonych w Polskiej Radzie Ekumenicznej tutaj