Pokaż wyszukiwarkę
Select language:

Przedstawiciele Kościołów reformowanych w Warszawie

31 marca 2014 Przedstawiciele Kościołów reformowanych w Warszawie

Uczestnicy spotkania w Warszawie (fot. Michał Karski)

Rada Regionu Europy Światowej Wspólnoty Kościołów Reformowanych spotkała się w Warszawie na swym dorocznym posiedzeniu. Przedstawiciele kilkudziesięciu europejskich Kościołów ewangelicko-reformowanych dyskutowali m.in. o dziedzictwie postkomunistycznym mającym wpływ zarówno na wschodnią, jak i zachodnią część Starego Kontynentu.

Światowa Wspólnota Kościołów Reformowanych (ŚWKR) jest globalną wspólnotą wyznaniową zrzeszającą Kościoły tradycji ewangelicko-reformowanej, prezbiteriańskiej, kongregacjonalnej, ewangelicko-unijnej i waldensów. Powstała w 2010 r. z połączenia Światowego Aliansu Kościołów Reformowanych oraz Reformowanej Rady Ekumenicznej. Zrzesza 229 Kościołów członkowskich, do których należy ponad 80 milionów wiernych w 108 krajach w 8 regionach (Afryka, Ameryka Łacińska, Ameryka Północna, Azja, Bliski Wschód, Europa, Karaiby, rejon Pacyfiku).

Niektóre regiony mają swoje Rady Regionalne. Do Rady Regionu Europy ŚWKR należy 40 Kościołów, w tym Kościół Ewangelicko-Reformowany w Polsce (jeden z Kościołów członkowskich Polskiej Rady Ekumenicznej). Co roku odbywają się spotkania Rady. Tegoroczne miało miejsce w Warszawie od 27 do 28 marca, a jego gospodarzem był polski Kościół Ewangelicko-Reformowany.

Pierwszego dnia uczestnicy spotkania wzięli udział w inauguracyjnym nabożeństwie oraz wysłuchali prezentacji na temat Kościoła reformowanego w Polsce, przygotowanej przez biskupa tego Kościoła ks. Marka Izdebskiego. O doświadczeniach Kościoła w okresie PRL opowiadali ks. Roman Lipiński i ks. Zdzisław Tranda (biskup-senior).

Główna część obrad odbyła się 28 marca. Ádám Hámori, socjolog i członek Kościoła Reformowanego na Węgrzech, wygłosił referat na temat „Raczej różnorodni w jedności niż zjednoczeni w różnorodności? Religijne podziały Wschód-Zachód w Europie”. Prelegent przeanalizował religijność w krajach Europy Wschodniej i Zachodniej. Jak mówił, nie ma jednego przejrzystego obrazu religijności w Europie. Jej zachodnią część charakteryzują niespójne trendy sekularyzacyjne, zaś wschodnia jest bardzo zróżnicowana – od renesansu religii w jednych krajach, przez procesy indywidualizacji i prywatyzacji religii w innych, po trendy sekularyzacyjne w kilku pozostałych. Jedynie w Europie Zachodniej sprawdza się pogląd, że modernizacja i rozwój ekonomiczny sprzyjają sekularyzacji.

Instytucjonalizacja religii, zdaniem węgierskiego socjologa, ma dwie strony. – Instytucje religijne są efektywne, dają poczucie stabilności i bezpieczeństwa, ale jednocześnie bywają powolne i sztywne, mogą zniekształcać pierwotne przesłanie religijne, przyczyniać się do podziałów – zauważył. Przedstawił też analizę danych empirycznych z badań nad religijnością w Europie. 20 lat temu na pytanie „Czy jesteś osobą religijną?” twierdząco częściej odpowiadali Europejczycy zachodni niż wschodni. Obecnie jest odwrotnie. Przynależność do związku wyznaniowego wciąż częściej deklarują ludzie z Europy Zachodniej niż z dawnego bloku wschodniego, ale różnice są już mniejsze niż na początku lat 90. Uczestnictwo w praktykach religijnych na Wschodzie pozostaje od 20 lat na podobnym poziomie, na Zachodzie spada, ale okazuje się, że i tak jest minimalnie wyższe niż w krajach Europy Wschodniej. Na poziomie deklaracji Polska od 20 lat pozostaje najbardziej religijnym krajem w Europie.

Po prelekcji Ádáma Hámoriego odbyła się dyskusja panelowa z udziałem przedstawicieli Kościołów reformowanych w Chorwacji, Niemczech i na Węgrzech. Paneliści zastanawiali się nad wspólnym dziedzictwem europejskim po czasach komunizmu. – Ewangelikom reformowanym w różnych krajach potrzeba wspólnego myślenia teologicznego, musimy się lepiej rozumieć – zauważył bp Gusztav Bölcskei z Kościoła Reformowanego na Węgrzech. – Musimy zmierzyć się z dzisiejszymi problemami Europy, np. z nacjonalizmem – podkreślał ks. Jörg Schmidt z Aliansu Reformowanego w Niemczech. – Wszyscy mamy swoją narodowość i korzenie, ale gdy się spotykamy na międzynarodowym poziomie, to jest bez znaczenia. Nie ma lepszych i gorszych. Liczy się jedność – mówił ks. Branimir Bučanović z Kościoła Chrześcijańsko-Reformowanego w Chorwacji.

Inni uczestnicy spotkania mówili w dyskusji o trudnych doświadczeniach komunizmu, także w życiu Kościołów. Zwracali też uwagę na obecne napięcia w Europie. – To może być ostatnie nasze spotkanie w tej formie – mówił delegat z jednego z krajów poradzieckich, nawiązując do obecnej sytuacji na Ukrainie i aneksji Krymu przez Rosję.

Kolejna część obrad miała charakter sprawozdawczo-wyborczy. Swoje raporty przedstawili m.in. prezydent i skarbnik regionu. Ks. Setri Nyomi, sekretarz generalny Światowej Wspólnoty Kościołów Reformowanych, opowiadał o ostatnich wydarzeniach w życiu organizacji. Podziękował też Kościołom europejskim za wsparcie działalności ŚWKR.

Uczestnicy spotkania wybrali Komitet Wykonawczy Regionu Europy. Prezydentem został ks. Jan-Gerd Heetderks z Kościoła Protestanckiego w Holandii. Na wiceprezydentów delegaci wybrali Martinę Wasserloos-Strunk (Alians Reformowany w Niemczech) oraz ks. Balázsa Ódora (Kościół Reformowany na Węgrzech), zaś na sekretarza ks. Sandy’ego Horsburgha (Kościół Szkocji).

Spotkanie zakończyło się nabożeństwem komunijnym w warszawskim kościele ewangelicko-reformowanym. Następne spotkanie Rady Regionu Europy ŚWKR odbędzie się w Irlandii pod koniec marca 2015 r. W ostatnich dniach podobne spotkania regionalne odbyły również Rady Azji Północno-Wschodniej oraz Karaibów i Ameryki Północnej.

Michał Karski