Pokaż wyszukiwarkę
Sprache:

Konferencja o dialogu chrześcijańsko-żydowskim

20 listopada 2020

 

W ramach projektu „Ekumeniczny Lublin 2020. Ludzie i formy dialogu. Ku Jerozolimie” odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa „Dialog chrześcijańsko-żydowski – dialog międzyreligijny czy ekumeniczny?”. Wzięli w niej udział przedstawiciele judaizmu i różnych wyznań chrześcijańskich.

Konferencja odbyła się 19 listopada. Ze względu na pandemię COVID-19 została zorganizowana w internecie. Jest częścią projektu „Ekumeniczny Lublin 2020. Ludzie i formy dialogu. Ku Jerozolimie”, a w jej organizację zaangażowani byli m.in. przedstawiciele Lubelskiego Oddziału Polskiej Rady Ekumenicznej i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (KUL).

Wykład inauguracyjny na temat „Dlaczego dialog chrześcijańsko-żydowski jest fundamentem tożsamości eklezjalnej?” wygłosił ks. prof. Etienne Emmanuel Vetö z Centrum Studiów Żydowskich Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie. Mówił, że Żydzi pozostają ludem Bożym, zaś chrześcijanie są nowym ludem Bożym. – Ale nowy nie znaczy inny – podkreślił. Przekonywał, że początek Kościoła miał miejsce wraz z powołaniem starotestamentowych patriarchów, a chrzest czyni gojów członkami ludu Bożego. – Goje stali się częścią ludu Abrahama, ale nie ludu Izraela – mówił.

W kolejnych dwóch referatach rabin prof. Walter Homolka z Uniwersytetu Poczdamskiego tłumaczył, kim są chrześcijanie dla Żydów, zaś prof. Jan Grosfeld z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie mówił, kim są Żydzi dla chrześcijan. Zwracał uwagę, że judaizm i chrześcijaństwo różnią się od innych religii. Bóg Żydów i chrześcijan działa na rzecz człowieka sam z siebie, ponieważ kocha swoje dzieci. – Judeochrześcijański typ religijności jest zupełnie inny niż powszechna religijność – przekonywał.

Papieże wobec judaizmu

Kolejna sesja konferencji była poświęcona poglądom trzech ostatnich papieży na dialog chrześcijańsko-żydowski. Ks. prof. Alfred Wierzbicki z KUL mówił o nauczaniu Jana Pawła II w tym zakresie. Przypomniał słowa tego papieża: „Kto spotyka Jezusa Chrystusa, spotyka judaizm”. Zwrócił też uwagę, że spotkania Jana Pawła II ze społecznościami żydowskimi były zarówno rzeczywistością, jak i symbolem.

Ks. prof. Waldemar Szczerbiński z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu przedstawił poglądy Benedykta XVI. Mówił, że papież ten jednoznacznie potępiał antysemityzm. Tezy o tym, że Kościół nie zastąpił Izraela i że przymierze nigdy nie zostało zerwane, uważał generalnie za poprawne, ale twierdził, że trzeba je dopracować. – Zarówno wśród Żydów, jak i katolików istnieją rozbieżności w opiniach na temat myśli Benedykta XVI wobec Żydów – zauważył prelegent.

O stosunku papieża Franciszka na temat dialogu chrześcijańsko-żydowskiego mówił prof. Stanisław Obirek z Uniwersytetu Warszawskiego. Przypomniał książkę „W niebie i na ziemi”, która jest zapisem rozmowy argentyńskiego rabina Abrahama Skórki z kard. Jorge Bergoglio zanim został papieżem. Zauważył, że wśród Żydów Franciszek jest popularny jako człowiek otwarty i tolerancyjny. Zwrócił też uwagę na zbliżenie tego papieża z Zygmuntem Baumanem, socjologiem i polskim Żydem, którego zapraszał na spotkania.

Kościoły wobec judaizmu

Trzecia część konferencji była poświęcona stosunkowi różnych Kościołów do judaizmu. Dr Michał Klinger mówił o podejściu Kościoła Prawosławnego. Kwestię dialogu z judaizmem w Kościołach katolickich omówił natomiast ks. prof. Łukasz Kamykowski z Uniwersytetu Papieskiego w Krakowie. – Relacja z Żydami jest wyjątkowa, ma specjalne miejsce. Nie pasuje ani do dialogu międzyreligijnego, ani ekumenicznego – przekonywał. Zwrócił uwagę, że dialogi w imieniu wspólnot prowadzą ich reprezentacje, ale brakuje potem recepcji wypracowanych efektów dialogu. Jego zdaniem jest problem z komunikacją reprezentacji ze swoją wspólnotą.

Prof. Jerzy Sojka z Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie mówił o dialogu z judaizmem w Kościołach tradycji ewangelickiej. Teolog omówił dorobek Światowej Federacji Luterańskiej (ŚFL) w tym zakresie. Przypomniał, że ŚFL od wielu lat potępia antysemityzm, krytykuje antyżydowskie wypowiedzi Marcina Lutra i podkreśla, że wina za antysemityzm dotyczy wszystkich chrześcijan. – Jednak dopiero w latach 80. dialog o dialogu z Żydami stał się dialogiem z Żydami – zauważył prelegent. Tłumaczył, że w relacji z judaizmem ŚFL przeszła drogę od myślenia o misji do myślenia o dialogu z partnerem.

Konferencję zakończyła dyskusja panelowa na wokół głównego tematu sympozjum. Wzięli w niej udział bp Rafał Markowski z Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem Rady Episkopatu Polski oraz członkowie Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów: prof. Stanisław Krajewski z Uniwersytetu Warszawskiego, red. Zbigniew Nosowski z kwartalnika „Więź” i rabin Stas Wojciechowicz z Centrum Społeczności Postępowej i Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie. Dyskusję moderował jeden z głównych organizatorów konferencji prof. Sławomir J. Żurek z KUL. W najbliższych tygodniach planowane jest wydanie książki pokonferencyjnej.

mk

 

Zobacz też: Ekumeniczny Lublin