Aktualności

30 września 2021

Kościelna codzienność w pandemii

Półtora roku pandemii COVID-19 zmieniło życie społeczne na całym świecie. Miało też wpływ na codzienność kościelną. O tym, jak pandemia zmieniła duszpasterstwo, praktykę nabożeństwa i działalność diakonijną, dyskutowali przedstawiciele Kościołów z Niemiec, Polski, Węgier i Włoch podczas konferencji Polskiej Rady Ekumenicznej i Kościoła Ewangelickiego Westfalii.

Konferencja odbyła się online od 29 do 30 września. Wzięli w niej udział przedstawiciele Kościołów zrzeszonych w Polskiej Radzie Ekumenicznej, Kościoła Ewangelickiego Westfalii, Kościołów Luterańskiego i Reformowanego na Węgrzech oraz Kościoła Waldensów we Włoszech.

Kościół online?

O społeczno-etycznych i eklezjologicznych wyzwaniach związanych z pandemią mówili prof. Traugott Jähnichen z Uniwersytetu Ruhry w Bochum i ks. prof. Sándor Fazakas z Uniwersytetu w Debreczynie. – W Niemczech mówimy o milczeniu Kościoła od rozpoczęcia pandemii – opowiadał prof. Jähnichen. Jak mówił, w Niemczech pojawiały się pytania o to, czy pandemia jest znakiem w kontekście cywilizacji i kultury. Zastanawiano się również, jak radzić sobie z poczuciem winy. Niemiecki teolog zwrócił też uwagę, że w obliczu pandemii kraje bogate są w lepszej sytuacji. – Potrzebujemy społeczeństwa bardziej odpornego i sprawiedliwego – stwierdził.

Ks. prof. Sándor Fazakas zauważył, że konieczność komunikacji zdalnej spowodowała pojawienie się wielu form życia religijnego w internecie, co postawiło pytania o to, gdzie przebiega granica wspólnoty, jaka jest rola duszpasterzy, czy można przystępować w ten sposób do sakramentów. Na Węgrzech zaobserwowano, że więcej osób ogląda transmisje online nabożeństw, niż wcześniej chodziło do kościoła, a także to, że wierni korzystają z różnych transmisji – nie tylko ze swoich kościołów lokalnych. – Przestrzeń wirtualna jest tworzona przez maszynę, nie jest realna, bo wystarczy awaria prądu i jej nie ma. Mimo to jest rzeczywista, bo wpływa na nasze relacje – podkreślił węgierski teolog. – Pojawia się pytanie, czy nie powinniśmy się w przyszłości liczyć z powstaniem Kościołów online – dodał.

Duszpasterstwo i diakonia

Uczestnicy konferencji dzielili się również swoimi doświadczeniami duszpasterskimi i diakonijnymi z okresu pandemii. Ks. Marcin Ratka-Matejko z Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Jastrzębiu-Zdroju opowiadał, że lockdown stał się okazją do zaangażowania się niektórych parafian przy obsłudze transmisji nabożeństw, zintensyfikowania współpracy z parafiami sąsiedzkimi, a także przekonania się, co można usprawnić w działalności parafii. – Możliwość komunii na odległość nie spotkała się z dużym zainteresowaniem, ale były osoby, które bardzo za to dziękowały – powiedział.

Ks. Anikó Révész z Węgierskiego Kościoła Reformowanego opowiadała o duszpasterstwie telefonicznym. Mówiła, że podczas pandemii, zwłaszcza w jej pierwszym okresie, nastąpił wzrost liczby telefonów do duszpasterstwa. Odbyto ponad 12 tys. rozmów dotyczących pandemii. Wiele osób skarży się na izolację. Wzrasta liczba osób z myślami samobójczymi i depresją.

Ks. Matthias Mißfeldt mówił o swoich doświadczeniach duszpasterza szpitalnego w Dortmundzie. Zwracał uwagę na problemy związane z izolacją pacjentów chorych na COVID-19. – Dużym wyzwaniem są odwiedziny w szpitalach. W przypadku COVID-19 nie zawsze było to możliwe, co rodziło konflikty. Czasem całe duże rodziny chciały odwiedzać swojego bliskiego – opowiadał. Zwrócił też uwagę na to, że w przypadku śmierci chorego brak możliwości pożegnania go przez bliskich przyczyniał się do pogłębienia ich żałoby.

O działalności w sytuacji pandemii Prawosławnego Ośrodka Miłosierdzia Diecezji Białostocko-Gdańskiej ELEOS mówiła Marta Chomaniuk, zastępczyni dyrektora tej placówki. Pomoc dla bezdomnych była prowadzona mimo pandemicznych ograniczeń. Wydawane były paczki z żywnością, a także środkami higienicznymi. Ograniczone były, niestety, niektóre działania specjalistycznej placówki wsparcia dziennego, która prowadzi różne zajęcia dla dzieci, w tym również terapię. – W okresie pandemii musieliśmy przejść na kontakt online. Prowadziliśmy konsultacje indywidualne. Uruchomione zostały grupy na Facebooku. Pomagaliśmy w lekcjach – opowiadała Marta Chomaniuk.

Konferencja zakończyła się krótkim nabożeństwem. Rozważanie wygłosił dyrektor Polskiej Rady Ekumenicznej ks. Grzegorz Giemza.

mk