W Warszawie przedstawiciele Kościołów zrzeszonych w Polskiej Radzie Ekumenicznej oraz Kościoła Rzymskokatolickiego podpisali wspólny „Apel Kościołów w Polsce o ochronę stworzenia”. Jest to pierwszy tego typu dokument, w którym różne polskie Kościoły razem zachęcają do postaw proekologicznych.

Uroczystość podpisania apelu miała miejsce 16 stycznia w siedzibie Konferencji Episkopatu Polski. Apel podpisali prezbiter Gustaw Cieślar z Kościoła Chrześcijan Baptystów, bp Jerzy Samiec z Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, bp Edward Puślecki z Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego, bp Marek Izdebski z Kościoła Ewangelicko-Reformowanego, bp Wiktor Wysoczański z Kościoła Polskokatolickiego, bp M. Ludwik Jabłoński z Kościoła Starokatolickiego Mariawitów, metropolita Sawa z Kościoła Prawosławnego oraz abp Józef Michalik z Kościoła Rzymskokatolickiego.

Autorzy dokumentu zwracają uwagę na szereg problemów ekologicznych: nadmiar śmieci, trująca żywność, niszczenie przyrody, komercjalizacja zasobów wody i przestrzeni publicznej. Nawołują m.in. do redukcji produkcji odpadów, odpowiedniego ich przetwarzania i utylizacji, ochrony lasów i zagrożonych gatunków roślin, stosowania ekologicznych technologii przy produkcji żywności, zachowania równowagi ekologicznej w gospodarce morskiej.

W apelu zostały przywołane przykłady zaangażowania ekologicznego chrześcijan na świecie. Jako dobre praktyki wymieniono projekty zarządzania budynkami w celu zmniejszenia zużycia energii elektrycznej i cieplnej, a także zmniejszenia produkcji odpadów, odzysku surowców, kompostowania.

Autorzy apelu nawołują do umiaru. „Mądra asceza wyraża się unikaniem nadmiernej konsumpcji, odpowiedzialnym korzystaniem z dóbr naturalnych oraz rezygnacją z produkowania i gromadzenia nadmiaru przedmiotów i opakowań. Jednym z jej przejawów jest coraz bardziej zapominany post, który jako samoograniczanie własnych pożądań, staje się narzędziem duchowej przemiany i pomocy potrzebującym. Zlecone nam przez Stwórcę zadanie panowania nad rzeczami służy temu, aby nie zapanowały one nad nami” – czytamy w tekście apelu.

Dokument nawołuje do konsekwentnego i odpowiedzialnego działania w zakresie ekologii: „(…) codziennie dokonujmy odpowiedzialnych wyborów oszczędzających energię i zasoby ziemi oraz szanujmy wszystko, co żyje. Nawet niewielkie, ale konsekwentne działania przyniosą ogromny skutek w ochronie całego stworzenia, które, jak czytamy w pierwszej księdze Pisma Świętego, »Bóg uczynił bardzo dobre« (por. Rdz 1,31)”.

– Apel jest świadectwem wiary i wartości chrześcijańskich. Kościoły identyfikują problem ekologiczny przede wszystkim jako problem duchowy, dopiero potem materialny. Sednem tego problemu jest kondycja duchowa człowieka – mówił ks. dr Artur Aleksiejuk z Kościoła Prawosławnego podczas konferencji prasowej zorganizowanej tuż przed podpisaniem dokumentu.

Apel został zaaprobowany przez zwierzchników Kościołów zrzeszonych w PRE już w sierpniu (pisaliśmy o tym tutaj). Kościół Rzymskokatolicki w Polsce czekał wówczas na aprobatę Watykanu, która w międzyczasie przyszła. Ostateczna wersja apelu podpisanego w styczniu jest nieco dłuższa od tej z sierpnia. W drugim akapicie dodano cytaty biblijne, natomiast dziewiąty uzupełniono o zdania: „Dlatego zabiegamy o ochronę życia człowieka od samego poczęcia i o respektowanie jego godności. Apelujemy o wspieranie takiej polityki społecznej, która pozwala na krzewienie życia wszędzie tam, gdzie radykalnie zmniejsza się przyrost naturalny. (…) W zrozumieniu tych procesów pomocną dla chrześcijan może stać się dynamicznie rozwijająca się refleksja biblijna i teologiczna na temat stworzenia”.

Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Józef Michalik, komentując dodanie fragmentu o ochronie życia człowieka od poczęcia, powiedział, że dla Kościoła Rzymskokatolickiego sprawa ochrony życia od poczęcia aż do śmierci jest podstawą. – To nie jest wojna o aborcję. To nie ma nic wspólnego z polityką – podkreślał.

Z kolei sekretarz zarządu PRE bp Edward Puślecki z Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego mówił, że fragment ten wypadł chwilowo z dokumentu na czas oczekiwania akceptacji całości przez Watykan. Stąd brak go w wersji sierpniowej dokumentu. Podkreślił jednak, że cała Polska Rada Ekumeniczna utożsamia się z tym fragmentem. – Życie jest elementem ekosystemu. Dlatego należy do tematu ochrony środowiska. Trudno sobie wyobrazić, byśmy chronili środowisko nie chroniąc korony stworzenia, czyli człowieka. Możemy się sprzeczać o początek życia – być może jedni definiują go trochę inaczej niż inni – ale faktem jest, że Kościoły powiadają od zawsze: mamy chronić życie – powiedział bp Puślecki.

 

Tekst apelu

 

Fotorelacja z podpisania apelu (fot. Michał Karski)