Petycje Kościołów w sprawie rozporządzenia dotyczącego nauki religii
22 sierpnia 2024
ks. Leszek Gęsiak i ks. Grzegorz Giemza podczas briefingu dotyczącego petycji Polskiej Rady Ekumenicznej i Kościoła Rzymskokatolickiego
Polska Rada Ekumeniczna i Kościół Rzymskokatolicki złożyły do I prezes Sądu Najwyższego petycje postulujące wystąpienie z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności rozporządzenia ministry edukacji z 26 lipca 2024 r. z innymi aktami prawnymi. Rozporządzenie to dotyczy organizacji nauki religii w szkołach i przedszkolach, w tym prowadzenia tej nauki w łączonych grupach międzyoddziałowych i międzyklasowych.
Rozporządzenie ministry edukacji z 26 lipca 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach zarządza, że szkoły i przedszkola:
- organizują naukę religii w grupie obejmującej dany oddział lub klasę, jeśli zgłosi się tam na tę naukę nie mniej niż siedmioro uczniów;
- organizują naukę religii w grupie międzyoddziałowej lub międzyklasowej, jeśli w danym oddziale lub klasie zgłosi się mniej niż siedmioro uczniów;
- mogą organizować naukę religii w grupie międzyoddziałowej lub międzyklasowej również wtedy, gdy w danym oddziale lub klasie zgłosi się nie mniej niż siedmioro uczniów.
W szkole podstawowej grupa międzyklasowa może obejmować uczniów klas I–III albo IV–VI, albo VII i VIII. Pozostałe zapisy rozporządzenia dotyczą maksymalnej liczby dzieci w takich grupach. Rozporządzenie wchodzi w życie 1 września 2024 r.
Polska Rada Ekumeniczna i Kościół Rzymskokatolicki złożyły w sprawie tego rozporządzenia swoje oddzielne – choć wzajemnie konsultowane i podobne – petycje do I prezes Sądu Najwyższego Małgorzaty Manowskiej. Postulują w nich złożenie przez I prezes wniosku do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności tego rozporządzenia z innymi aktami prawnymi, w tym z Konstytucją.
Podstawowe założenia tych petycji zostały zaprezentowane przez dyrektora Polskiej Rady Ekumenicznej (PRE) ks. Grzegorza Giemzę i rzecznika rzymskokatolickiej Konferencji Episkopatu Polski (KEP) ks. Leszka Gęsiaka na briefingu prasowym, który miał miejsce 22 sierpnia w siedzibie KEP w Warszawie.
– Podstawową kwestią podnoszoną w petycji Polskiej Rady Ekumenicznej jest tryb, w jakim zostało to rozporządzenie wydane – mówił ks. Grzegorz Giemza. Przypomniał, że według ustawy o systemie oświaty z 1991 r. (art. 12) minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w porozumieniu z władzami Kościołów i związków wyznaniowych określa warunki i sposób organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach na życzenie uprawnionych osób. – Oczywistym jest zatem, że również zmiany rozporządzenia wymagają zawarcia uprzednio stosownych porozumień. Tryb ten nie został zachowany, pomimo tego, że praktyka działania w porozumieniu stosowana była przez wszystkich ministrów edukacji przez ostanie 30 lat – podkreślił dyrektor PRE.
Drugim problemem, na który zwrócił uwagę ks. Giemza, jest krótki okres vacatio legis rozporządzenia. – W kontekście znanej organowi wydającemu trudnej sytuacji kadrowej w systemie szkolnictwa publicznego w Polsce, okres ten nie odpowiada zasadzie racjonalności prawodawcy. Rozporządzenie z 2024 r. stwarza bowiem realne zagrożenie utraty pracy przez część nauczycieli religii, bez realnej szansy zdobycia nowych kwalifikacji dydaktycznych w zakresie dyscyplin, wśród których występuje deficyt nauczycieli – mówił dyrektor PRE. Zauważył również, że tak szybko wprowadzane zmiany mogą skutkować chaosem w organizacji roku szkolnego. – W konsekwencji może to również prowadzić do ograniczenia dostępu do nauki religii i naruszać konstytucyjne prawo rodziców do wychowywania dzieci zgodnie ze swoimi przekonaniami – powiedział.
Zobacz też:
- Rozporządzenie ministra edukacji z dnia 26 lipca 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach
- Wyzwania organizacji i nauczania religii (relacja z X Ekumenicznego Forum Katechetycznego)